โครงการสร้างลานจอดรถสวนนคราภิรมย์ แลนด์มาร์คใหม่ทางประวัติศาสตร์

คุณอานนท์ ฉ่ำชื่นวงศ์ ผู้อำนวยการสายงานปฏิบัติการ เป็นตัวแทนจากบริษัท เมตริก วิศวกรที่ปรึกษาและสถาปนิก จำกัด  ที่ได้รับความไว้วางใจจาก สำนักงานทรัพย์สินฯ  สำนักพระราชวัง และกรุงเทพมหานคร ให้ทำหน้าที่ผู้จัดการโครงการออกแบบอาคารจอดรถใต้ดิน สวนนคราภิรมย์ จำนวน 3 ชั้นครึ่ง ที่สามารถจอดรถได้ประมาณ 700 คัน

ซึ่งเป็นอีกหนึ่งผลงานแห่งความภาคภูมิใจของบริษัท เมตริกฯ เพราะเป็นการออกแบบที่ต้องอาศัยความละเอียดอ่อน รอบคอบ พิถีพิถัน และมีความซับซ้อน  เนื่องจากเป็นอาคารใต้ดินที่มีความลึกและอยู่ติดกับแม่น้ำ นอกจากนั้นยังรายล้อมด้วยโบราณสถานและสิ่งปลูกสร้างเก่าแก่ที่ต้องอนุรักษ์ไว้ด้วย

ความเป็นมาของโครงการสร้างลานจอดรถสวนนคราภิรมย์ แลนด์มาร์คใหม่ทางประวัติศาสตร์

สำนักงานทรัพย์สินฯ ผนึกสำนักพระราชวัง และกทม. จัดสร้างอาคารที่จอดรถใต้ดิน หวังบรรเทาปัญหาการจราจรรอบเกาะรัตนโกสินทร์ พร้อมปรับปรุงภูมิทัศน์สวนนาคราภิรมย์และพื้นที่บริเวณคลังาชการ ชูมิติด้านสังคม-ศิลปวัฒนธรรม มั่นใจเป็นแลนด์มาร์คทางประวัติศาสตร์แห่งใหม่ พร้อมเตรียมบูรณะอาคารโบราณสถาน 5 หลังในพื้นที่เป็นพิพิธภัณฑ์โขน คาดใช้ระยะเวลาก่อสร้าง 2 ปี เตรียมจัดพิธีวางศิลาฤกษ์ 10 ตุลาคมนี้

นางอรนุช อิ่มอารมณ์ หัวหน้าฝ่ายอาวุโส ฝ่ายบริหารงานอนุรักษ์ สำนักงานทรัพย์สิน ส่วนพระมหากษัตริย์ เปิดเผยว่า สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เริ่มดำเนินโครงการพัฒนาพื้นที่รอบพระบรมมหาราชวัง ตั้งแต่ปี ๒๕๕๐ โดยได้ดำเนินการปรับปรุงกลุ่มอาคารโบราณสถาน อันประกอบด้วย อาคารตึกแถวริมถนนหน้าพระลาน ท่าช้าง และท่าเตียน กลุ่มอาคารดังกล่าวตั้งอยู่โดยรอบพระบรมมหาราชวังซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญและมีความสวยงามระดับโลก

จากการทำงานดังกล่าวทำให้รับทราบถึงปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในบริเวณนี้ โดยเฉพาะปัญหาที่จอดรถที่ไม่เพียงพอ เนื่องจากมีนักท่องเที่ยวชาวไทยและชาวต่างชาติ รวมทั้งประชาชน ผู้ประกอบการ นักศึกษา และข้าราชการ เดินทางเข้ามาในพื้นที่เป็นจำนวนมาก ก่อให้เกิดการจอดรถบนพื้นผิวถนนกีดขวางเส้นทางการจราจร เกิดความแออัดคับคั่ง และบดบังทัศนียภาพของสถานที่สำคัญบริเวณรอบพระบรมมหาราชวัง

ด้วยเหตุนี้ สำนักงานทรัพย์สินฯ จึงได้หารือกับสำนักพระราชวัง ถึงแนวทางในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว และมีแนวคิดในการจัดทำโครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณโดยรอบพระบรมมหาราชวัง ส่วนงานก่อสร้างอาคารจอดรถใต้ดิน “สวนนาคราภิรมย์ พร้อมกับงานบูรณะอาคารโบราณสถาน “อาคารคลังราชการ” เพื่อช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรติดขัด ลดปัญหาการขาดแคลนที่จอดรถ รวมถึงปรับปรุงภูมิทัศน์สวนนาคราภิรมย์เดิม เพื่อเปิดมุมมองพื้นที่ให้เห็นทัศนียภาพอันสวยงามบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ได้อย่างชัดเจนมากยิ่งขึ้น ภายใต้แนวคิดการออกแบบที่คำนึงถึงความเหมาะสมและความกลมกลืนกับภูมิทัศน์โดยรอบ ทำให้สวนนาคราภิรมย์เป็นสวนสาธารณะที่ช่วยส่งเสริมความโดดเด่นของสถาปัตยกรรมโดยรอบเหล่านี้

สำหรับส่วนงานก่อสร้างอาคารจอดรถใต้ดิน และปรับปรุงภูมิทัศน์ด้านบนสวนนาคราภิรมย์และ คลังราชการ เป็นความร่วมมือระหว่างสำนักพระราชวัง สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ และกรุงเทพมหานคร มีพื้นที่รวมขนาดประมาณ 7.5 ไร่ โดยกำหนดให้มีพิธีวางศิลาฤกษ์ในวันที่ 10 ตุลาคม 2559 นี้ ใช้ระยะเวลาในการก่อสร้างประมาณ 2 ปี

ซึ่งรูปแบบโครงการ ประกอบด้วย
1. ส่วนงานอาคารจอดรถใต้ดิน
– อาคารจอดรถใต้ดิน 3 ชั้นครึ่ง สามารถจอดรถยนต์ส่วนบุคคลและรถตู้หลังคาสูงได้ จำนวน 700 คัน

2. ส่วนงานปรับปรุงภูมิทัศน์ด้านบนสวนนาคราภิรมย์

1. – การก่อสร้างอาคารประกอบย่อยระดับพื้นดิน ได้แก่ ลิฟท์ล็อบบี้ ศาลาดนตรี อาคารควบคุมระบบแสงและเสียง ห้องน้ำสาธารณะ รวมจำนวน 5 หลัง
   – งานก่อสร้างเรือนรับรองริมแม่น้ำเจ้าพระยา จำนวน 1 หลัง
   – การปรับเปลี่ยนภูมิสถาปัตย์ระดับพื้นดินเหนืออาคารจอดรถ และบริเวณโดยรอบเต็มพื้นที่โครงการ ให้เป็นสวนสาธารณะสำหรับประชาชนและนักท่องเที่ยว
2. บูรณะอาคารโบราณสถาน ในพื้นที่ของ “อาคารคลังราชการ” จำนวน 5 หลัง เป็นพิพิธภัณฑ์โขน ในสมเด็จพระนางเจ้าฯ ภายในจะนำเครื่องโขนที่ชาวบ้านทำมาถวายสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ซึ่งมีความวิจิตรงดงามมากมาจัดแสดงในส่วนงานการออกแบบอาคารจอดรถใต้ดิน บริษัท เมตริก วิศวกรที่ปรึกษา และสถาปนิก จำกัด  โดยคุณอานนท์ ฉ่ำชื่นวงษ์ ตัวแทนจากบริษัทฯ กล่าวถึงการดำเนินการออกแบบอาคารจอดรถใต้ดิน จำนวน  3 ชั้นครึ่งว่า รูปแบบของอาคารจอดรถจะเป็นแบบแยกชั้น (Spit type) โดยแต่ละชั้นสูง 2.70 เมตร ทำให้สามารถจอดรถตู้ชนิดหลังคาสูงได้ทุกชั้น อีกทั้งยังมีระบบแนะนำที่จอดรถ เพื่อดูจำนวนรถที่จอดอยู่ในแต่ละชั้นได้ และยังมีแนวคิดในการจัดสรรพื้นที่ให้เกิดการใช้ประโยชน์อย่างเหมาะสม โดยมีการออกแบบทางเข้า-ออกที่สอดคล้องกับบริบทรอบข้าง ออกแบบช่องจอดสำหรับผู้พิการหรือทุพพลภาพ และคนชราให้อยู่ใกล้โถงลิฟต์และห้องน้ำมากที่สุด สามารถใช้ Wheelchair ต่อเนื่องจากช่องจอดรถมายังทางเท้า โดยมีทางลาดรองรับ  เป็นต้น นอกจากนี้ยังคำนึงถึงเรื่องความมั่นคงแข็งแรงของโครงสร้าง และระบบรักษาความปลอดภัยที่มีความพร้อมกว่ามาตรฐาน เพื่อให้เกิดความปลอดภัยสูงสุดแก่ผู้ใช้พื้นที่ อาทิ ออกแบบให้มีระบบดับเพลิงอัตโนมัติ (Sprinkler) ใช้ร่วมกับระบบสายฉีดน้ำครอบคลุมอาคารทุกชั้น ใช้ระบบดับเพลิงอัตโนมัติแบบ GAS สำหรับห้องไฟฟ้า และต่อท่อดับเพลิงจากอาคารจอดรถใต้ดินไปยังฝั่งตลาดท่าเตียน เป็นต้น โดยส่วนพื้นที่ด้านบนจะยังคงเป็นสวนสาธารณะที่มีความสวยงามตามเดิม
   ส่วนงานภูมิสถาปัตย์ระดับพื้นดินเหนืออาคารจอดรถนั้นออกแบบโดย ดร.พรธรรม ธรรมวิมล ร่วมกับบริษัท ภูมิสถาปนิกกรุงเทพ จำกัด เปิดเผยถึงแนวคิดการออกแบบบนพื้นฐานความสำคัญในด้านต่างๆ ดังนี้1.ลักษณะเด่นที่ตั้งพื้นที่ ผู้ออกแบบอาศัยเรื่องการศึกษาแนวแกนของเมืองสมัยอดีตเป็นแนวคิดในการออกแบบ จึงมองเห็นความสำคัญของที่ตั้งแห่งนี้ในการเป็นตัวเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างฝั่งรัตนโกสินทร์และฝั่งธนบุรี โดยมีพระปรางค์วัดอรุณเป็นภูมิสัญลักษณ์

   2.มุมมองและทัศนียภาพที่งดงาม ความโดดเด่นของพื้นที่แห่งนี้คือความเป็นช่องมองมุมกว้างที่สำคัญ เปิดมุมมองสู่แม่น้ำเจ้าพระยา และพระปรางค์วัดอรุณฯ และ

   3.การออกแบบ สามารถรองรับกิจกรรมประโยชน์ใช้สอยสาธารณะ การสัญจร และการท่องเที่ยวได้อย่างครบถ้วน

   อนึ่ง พื้นที่สวนนาคราภิรมย์เดิมเป็นที่ตั้งของกรมการค้าภายในเดิมและองค์การคลังสินค้า อยู่ในความรับผิดชอบของ 3 หน่วยงาน ได้แก่ สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ กรมธนารักษ์ และกรุงเทพมหานครฯ ถูกออกแบบให้เป็นสวนเปิดโล่ง สามารถมองเห็นความสง่างามของสถาปัตยกรรมอันเป็นเอกลักษณ์ของชาติทั้งสองฝั่งแม่น้ำ อาทิ มองเห็นความงามของวัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระบรมมหาราชวัง วัดพระเชตุพน-วิมลมังคลาราม และภาพความสวยงามของพระปรางค์วัดอรุณราชวราราม พระอุโบสถ วัดระฆังโฆสิตาราม ตลอดจนอาคารราชนาวิกสภา โดยพื้นที่บริเวณนี้เปิดให้ประชาชนใช้เป็นลานอเนกประสงค์เพื่อการออกกำลังกาย การพักผ่อนหย่อนใจ และเป็นจุดชมวิวที่สวยที่สุดแห่งหนึ่งริมแม่น้ำเจ้าพระยา โดยเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2552 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามสวนสาธารณะแห่งนี้ว่า “สวนนาคราภิรมย์” อันหมายความว่า สวนเป็นที่น่ารื่นรมย์ยิ่งของชาวพระนคร